22 dec. 2017 | De presentatie van het manifest Gebruik de boerderij!: dat was één van de belangrijke doelen tijdens het congres, dat werd gehouden op 30 november 2017 in Het Koelhuis in Zutphen. Agrarisch Erfgoed Nederland had voor deze bijeenkomst vertegenwoordigers uit vele geledingen bijeen geroepen. Allemaal mensen betrokken bij boerderijen, veelal met een totaal verschillende invalshoek. Naast eigenaren, gemeenteambtenaren en makelaars waren er telers van oude gewassen, bouwhistorici, theatermakers en landschapsarchitecten. Het geheel bood een energievolle mix en gaf aanleiding tot interessante discussies en nieuwe inzichten.
Een rijk programma
Alvorens het manifest aan bod kwam, kregen de deelnemers van het congres de gelegenheid te luisteren naar een tweetal inleidingen, terwijl er ook nog eens diverse workshops werden aangeboden. In die workshops werden discussies gevoerd over onderwerpen als de relatie tussen stad en land, de plattelandsontwikkeling, het vertellen en optekenen van verhalen, het inventariseren van boerderijen, energietransitie en verrassende bouwkundige oplossingen. Ook kwamen het VAB-beleid en de Omgevingswet aan de orde.
In de middag bood het programma de gelegenheid om een inspiratiemarkt te bezoeken. Het congres werd afgesloten met scenes uit een reizende theatervoorstelling, spelend op het platteland. Al met al een rijk programma.
Van het congres is een uitgebreider, vooral inhoudelijk verslag beschikbaar. Klik hier
Krachtvoer voor het landelijk gebied
Gert-Jan Hospers, verbonden aan de stichting Stad en regio en hoogleraar in Twente en Nijmegen, schetste het beeld van de leegkomende agrarische bebouwing en wat daar mee te doen. Zijn verhaal klonk optimistisch voor wat betreft de rol van het agrarisch erfgoed. De door hem aangedragen voorbeelden geven aan dat er van alles gebeurt op het platteland. De oplossingen die worden gevonden om de oude boerderijen nieuwe bestemmingen te geven zijn vaak verrassend.
Participatie en burgerinitiatieven: ook in de wereld van het agrarisch erfgoed?
De tweede inleiding werd gehouden door Jan van der Bij, adviseur bij CMO STAMM, kenniscentrum voor sociaal-maatschappelijke vraagstukken in Groningen en Drenthe. Zijn verhaal was een inspirerende presentatie over burgerinitiatieven. Volgens Jan kunnen burgers alles overnemen. Het is daarbij in eerste instantie belangrijk dat die burgers ook echt de regie in handen willen nemen. Voorbeelden van initiatieven zijn: het beheren van de bibliotheek, een winkel of een zwembad. Ook het ter hand nemen van een eigen zorgcoöperatie.
Gebruik de boerderij!, het manifest
Het door de boerderijenstichtingen gepresenteerde manifest is een oproep aan overheden en ontwikkelaars, eigenaren en bewoners van historische boerderijen en aan iedereen die het aangaat. Een oproep over het erkennen van de waarde en betekenis van het agrarisch erfgoed. Samen maken we ons sterk voor het benutten van historische boerderijen en erven bij ingrijpende veranderingen in de plattelandssamenleving. Om het manifest te lezen en te bekijken, klik op de afbeelding in de rechter kolom.
Voor de officiële overhandiging van het manifest werd er gediscussieerd over het nut en in de inhoud van het manifest. Een inhoudelijk sterke discussie met Flip ten Cate (directeur Federatie Ruimtelijke Kwaliteit, v/h Federatie Welstand), Karel Loeff (directeur Bond Heemschut), Teun van den Ende (medewerker College van Rijksadviseurs, lid van het H-team) en Huub Hooiveld (medeopsteller van het manifest, bestuurslid Agrarisch Erfgoed Nederland). De discussie stond onder leiding van Ton Peters, voorzitter van het bestuur van Agrarisch Erfgoed Nederland.
Theatervoorstelling Boerderij in de buurt
Het thema ‘agrarisch erfgoed’ werd tijdens de afsluitende theatervoorstelling – scenes uit de voorstelling Boerderij in de buurt – nu eens op een andere manier bekeken. Het verhaal gaat over een gezin dat worstelt met de herbestemming van de historische boerderij en de schuren er omheen. Met name de confrontatie met buurman-boer levert lastige tegenstellingen op. In het stuk wordt een situatie geschetst die in de praktijk veel voorkomt. De uitvoering werd gevolgd door een levendige discussie met de zaal waaruit opvallende oplossingen naar voren kwamen.
Het congres in beeld
