geen

Navigation

De geschiedenis van AEN

 

De geschiedenis

Het Jaar van de Boerderij 2003 heeft laten zien hoe belangrijk het is om aan het erfgoed in het landelijk gebied aandacht te besteden. Het jaar gaf een flinke impuls aan de kennis over agrarisch erfgoed en vooral aan de publieke waardering voor boerderijen en erven. Het contact dat toen bestond tussen de boerderijstichtingen is na dat bijzondere jaar niet doorgezet. Het Landelijk Boerderij Beraad heeft maar kort gefunctioneerd. De voor de opbouw van kennis van de historische boerderijen in Nederland van groot belang zijnde Stichting Historisch Boerderij Onderzoek, de SHBO, werd in 2007 opgeheven. Maar nu is er dan de Stichting Agrarisch Erfgoed Nederland.

Op regionaal, vaak provinciaal niveau bleef men zich meer of minder succesvol inzetten voor het agrarische erfgoed, maar de contacten uit 2003 werden minder en de ambities werden meestal bijgesteld. De samenwerking en de inzet vanuit de stichtingen leidde ertoe dat bij het vaststellen van het nieuwe beleid voor monumenten dat toenmalig minister Plasterk inzette, de boerderijen en de organisaties die ermee te maken hadden niet betrokken waren. Uiteindelijk dreigde de monumentale boerderij niet als een aparte categorie in de nieuwe wetgeving te komen en behandeld te worden als een gewoon woonhuis.
 

Momo

Vanuit de boerderijenstichting Boerderij en Erf is in 2008, met actieve ondersteuning van Piet den Hertog en Ineke de Visser van Bureau Helsdingen, een actie op gang gezet om de boerderij weer een plek te geven binnen het Momobeleid (de wet Modernisering Monumentenzorg). Ineke de Visser benaderde de stichtingen die in de bestanden van het bureau voorkwamen en andere organisaties. De vraag was om een inspraakreactie op de wet Momo die het Bureau Helsdingen inmiddels had opgesteld, te becommentariëren en mede te ondertekenen. Tijdens deze actie werd weer eens duidelijk hoezeer het contact tussen de verschillende boerderijenstichtingen werd gemist.

 
Bureau Helsdingen en de ook actieve Stichting IJsselhoeven organiseerden vervolgens een bijeenkomst om toe te lichten wat er met de Momo-inspraakreactie was gebeurd – veel positiefs – en om te sonderen of een nieuwe organisatie haalbaar was. De eerste bijeenkomst op 16 mei 2009 was in Marle (Olst-Wijhe).
 

Het initiatief

Een initiatiefgroepje, bestaande uit Gerard Hendrix (namens Stichting IJsselhoeven), Piet den Hertog (namens Bureau Helsdingen en Boerderij & Erf), Johan Laman Trip (namens Sallands Erfgoed) en Ineke de Visser (tegenwoordig Bureau De Visser), ging daarna aan de slag met het opstellen van een voorstel voor een heuse koepelorganisatie.

Het voorstel werd in het najaar van 2009 op een bijeenkomst in Hazerswoude besproken. Het leidde ertoe dat op 29 mei 2010 de akte voor de oprichting van de nieuwe stichting met de naam Agrarisch Erfgoed Nederland (AEN), kon worden getekend onder toezicht van van notaris Brummelhuis. Dat gebeurde in museumboerderij de Koperen Knop in Hardinxveld-Giessendam.

De start van AEN werd financieel mogelijk gemaakt met een subsidie in het kader van de programma Belvedère en een legaat van het Jaar van de Boerderij 2003.

 

Het Jaar van de Boerderij 2013

Het eerste grote project waar de prille koepelorganisatie AEN zich op kon werpen was het organiseren van het Jaar van de Boerderij 2013. Het voorbeeld was natuurlijk het eerste Jaar van de Boerderij gehouden in 2003. De focus lag nu meer op het herbestemmingsvraagstuk en de 16 aangesloten boerderijenstichtingen wisten met elkaar een behoorlijk intensief en hoogwaardig programma vorm te geven. Het boek Van herbestemming naar hergebruik, resultaten van het Jaar van de Boerderij 2013 (isbn 978-90-75271-68-3; te bestellen via deze website) biedt de inhoudelijke weerslag van dit activiteitenjaar waarin de historische boerderij opnieuw succesvol op de agenda werd gezet.